Şahdeniz ve TANAP Projeleri Ortaklık Artırımı Anlaşması İmzalandı

Törende Bakan Yıldız, Başbakan Erdoğan'ın bütün ithal edilen ham petrol ve doğal gazın yerli üretimle veya sınırları değişmek kaydıyla mutlaka Türkiye'nin üretimiyle beraber yapılmasını istediğini dile getirdi.

Nabucco Projesi'nin adının değişmiş olmasının, Türkiye'nin coğrafyasından kaynaklanan avantajları kaybedeceği anlamına gelmediğini vurgulayan Yıldız, tam tersi Nabucco veya Trans Anadolu Doğal Gaz Boru Hattı (TANAP) adının olmasının, Türkiye'nin değil, Avrupa'nın problemi olduğunu söyledi.

Nabucco ile Avrupa'nın kuzeyine gelecek doğal gazın, bu en son seçimle, Avrupa'nın güneyine doğru gittiğini belirten Yıldız, şunları kaydetti:

"Türkiye’deki yaklaşık 1800 kilometrelik hat, aynı şekilde Türkiye’den geçmektedir. Türkiye’nin, kardeş ülke Azerbaycan ile geliştirdiği projelerin en büyüklerinden biri TANAP olacaktır. Bu proje, karşılıklı yatırımların en önemli göstergelerinden biridir.  PETKİM Star rafinerisi yalnızca Azerbaycan’ın Türkiye’de yaptığı yatırımlar değil, aynı zamanda Türkiye’nin Azerbaycan’da yaptığı yatırımlara önemli bir örnek teşkil edecektir. 1902-2002 yılları arasında fiili olarak tam 100 yılda Türkiye’nin kurulu gücü 31 bin 700 megavata gelmiştir. Ancak son 11 yılda güçlü irademizle beraber ortaya konan AK Parti hükümetlerimiz, bundan daha fazlasını 32 bin 500 megavatı gerçekleştirdi. Bizler TPAO’nun yurtdışı yatırımlarını zenginleştiriyoruz."

Yıldız, eğer bir yerde tüketim varsa onun üretileceğini, üretim varsa da mutlaka iletileceğini belirttiklerini dile getirerek, "Bu 45 milyar dolarlık bir zincir. Bunun halkaları var. Şahdeniz’deki üretim halkası, Gürcistan ve Türkiye’deki iletim halkası… Bu bütün halkaların toplamı 45 milyar dolar. Bu para 2019’un başına kadar harcanmak zorunda ki bu üretim yapılsın ve tüketim noktalarına da iletilsin. Bu proje, 9 Avrupa ülkesiyle 100 milyar dolarlık doğal gaz kontratını yapmış bir projedir. Türkiye yalnızca ihtiyaçlarını buradan karşılamakla kalmayacak aynı zamanda AB üyesi ülkelerin de probleminin çözümünün bir parçası olmak adına önemli bir merhale teşkil etmiş olacak. Biz, yerli üretimle yerli istihdamla beraber bütün teknolojilerin kullanıldığı ve çevreye duyarlı bir projeden bahsediyoruz" değerlendirmesini yaptı.

Doğal gazı ve petrolu hemen kaynağın başında satın almak üzere bir operasyon gerçekleştirildiğini vurgulayan Yıldız, "Yüzde 10’luk hisse daha katılarak Türkiye, BP’den sonraki en yüksek hissedarlık oranına gelmiştir. Türkiye, cari açıktaki en önemli katkılardan olan doğal gaz ve petrolü siyasi sınırları sabit kalmak şartıyla mutlaka ekonomik sınırlarını enerji sınırlarını genişleterek bu sonuca inşallah ulaşacaktır" dedi. 

"Türkiye ile ilişkilerimizin ilerlemesi için tarihi bir gün"

SOCAR  Başkanı Rövnag Abdullayev de bugünün Türkiye ve Azerbaycan ilişkilerinin daha da ilerlemesi için tarihi bir gün olduğunu belirtti. Azerbaycan Enerji Bakanı Natiq Aliyev ise enerji projelerinde Türkiye’nin payını artırmış olmaktan dolayı mutlu olduklarını sözlerine ekledi.

Törende, ilk olarak TPAO-TOTAL Hisse Alım-Satım Anlaşması, BOTAŞ-SOCAR TANAP Hisseleri Alım-Satım Anlaşması, BOTAŞ-TANAP Gaz Taşıma Anlaşması ve T.C. Hükümeti ve Azerbaycan Cumhuriyeti Hükümeti arasında TANAP’a ilişkin Mutabakat Zaptı imzalandı.

SORULAR

Bakan Yıldız, Türkiye'nin Şahdeniz Doğalgaz Üretim Sahası ve TANAP Projesi’ne ortaklığının artırılmasına ilişkin anlaşma töreni sonrası, basın mensuplarının sorularını yanıtladı.

Bugün çok önemli bir anlaşmaya imza atıldığının altını çizen Yıldız, özellikle Türkiye'nin enerji kaynaklarını çeşitlendirmede hem ham petrol hem de doğalgaz kaynaklarına kuyu başında ulaşmak amacıyla yürüttükleri politika ve stratejilerin önemli bir parçasını burada oluşturduklarını anlattı.

Trans Anadolu Doğal Gaz Boru Hattı'nın (TANAP) hem AB üyesi ülkeler için hem de Türkiye için vazgeçilmez bir proje olduğunu vurgulayan Yıldız, "Özellikle siyasi istikrarsızlıklarla beraber gelinen nokta, TANAP'ı daha da lüzumlu hale getirmiştir. Bu açıdan Türkiye, 2018 yılının sonunda özellikle Şahdeniz Azeri gazının Türkiye'deki toplam kullandığımız gazın neredeyse yüzde 25'ine ulaşacaktır. Şu anda yüzde 15'ler civarında bir oranı var. O yüzden bu oranın artması, her iki ülke için daha yakışan, daha doğru bir konu olacaktır" diye konuştu.

Türkiye'de günlük ham petrol üretiminin neredeyse yarısı kadarının, bu hisse artışıyla beraber Şahdeniz 1 ve Şahdeniz 2 projesinden elde edileceğine dikkati çeken Yıldız, "Türkiye, kendi yerli ham petrolünün oranını da bu vesileyle artırmış olacak" ifadelerini kullandı.

Yıldız, TPAO'nun, TOTAL'in hissesine ne kadar ödediğine ilişkin bir soru üzerine ise şunları kaydetti:

"Özellikle bu tür konsorsiyumlarda, çok büyük miktarlarda paraların döndüğü konsorsiyumlarda, hisseler zamanla el değiştirebilir. Avrupa şirketleri bundan sonra alım satım yapabilir. Dünyanın başka ülkelerinden başka şirketlerin de bu anlamda talepkar olduğunu biliyoruz. Biz yüzde 10'luk TPAO hisse alma karşılığında 1 milyar 450 milyon dolar para ödeyeceğiz. Herhangi bir satılan petrolden aktarılan değil, üretimden pay sahibi olmakla ilgili konuyu beraber işlemiş olacağız. Doğalgaz ve ham petrol konusunda artık Türkiye, tükettiğinin yüzde 10-12'lik kısmını ama yurt içinde ama yurt dışında kendi kaynaklarından üretmiş olacak."

Yıldız, Türkiye'de şu anda bir enerji sıkıntısı bulunmadığını da sözlerine ekledi.

 "Bakan Yıldız olmasa TANAP hayata geçmezdi"

Azerbaycan Enerji Bakanı Natık Aliyev de bu anlaşmanın, Türkiye ve Azerbaycan ilişkilerinde yeni bir merhalenin başlangıcı olduğunu belirtti. Bunun tahminen 25 milyar dolarlık bir projeksiyon olduğunu dile getiren Aliyev, başlangıçta 10 milyar metreküpü Avrupa’ya, 6 milyar metreküpü ise Türkiye’ye olmak üzere yıllık 16 milyar metreküp doğalgaz sevkiyatı yapılacağını anlattı.

Aliyev, "Enerji Bakanı dostumuz Taner Yıldız'a çok minnettarız. Eğer onun desteği olmasaydı TANAP projesi hayata geçmezdi" görüşünü de paylaştı.