Dünya Petrol Kongresi

“2023 hedefleri doğrultusunda enerjinin yükünü siyasetin üzerinden almamız lazım” diyen Bakan Yıldız, “Bunun için yurt dışında yeni girişimlere ve yurt içinde ise yenilenen petrol yasamız kapsamında çalışmalarımıza hızla devam ediyoruz” diye konuştu. Yıldız, kanunun hazırlanması sırasında sektör temsilcileri, kamu çalışanları ve sivil toplum örgütlerinin ortak bir çalışma yürüttüğünün altını çizerek, “Daha liberal bir yasayla, yatırımcı ve üreticilere büyük kolaylıklar sağlandığını” ifade etti.

Türkiye’nin yakaladığı büyüme ivmesinin sürdürülebilmesi adına yabancı yatırımcının öneminin büyük olduğunu vurgulayan Yıldız, “Türkiye’nin yabancı yatırım için çok uygun bir ortama sahip ve enerji alanında da çok karlı yatırım imkanların bulunmaktadır” değerlendirmesinde bulundu.

Yıldız, son 12 yıldaki hiçbir enerji yatırımına Merkez Bankası garantisi verilmediğini ve bunun için kamu kaynakları kullanmadığını anlatarak, uluslararası sermaye ortaklıkları ile bu süreci tamamladığını sözlerine ekledi.

Kısa bir sürede yabancı yatırımcı şirket sayısının 21’den 50’ye ulaştığının altını çizen Yıldız, Türkiye’deki siyasi istikrarın ve serbest piyasa koşullarının yatırımcıları ülkeye çektiğini kaydetti. Yıldız, Türkiye’de son 10 yılda enerji alanında yapılanların yüz yılda yapılanların tamamından daha fazla olduğunu, bunun da enerji için yapılanların boyutunu yansıttığını ifade etti.

“Kuzey Irak önemli bir enerji partneri” 

Türkiye’nin siyasi sınırları sabit kalmak kaydı ile ekonomi ve enerji sınırlarını genişletmeyi hedeflediğini söyleyen Yıldız, “Kuzey Irak’ta bu stratejinin en önemli parçasıdır” dedi.

Yıldız, Türkiye’nin Irak’ın toprak bütünlüğünü korumak kaydıyla sadece enerji alanında değil, kaynakların toplum yararına kullanılması adına çalışmalar gerçekleştirdiğini ve Irak’ın normalleşmesine katkıda bulunmak istediğini vurguladı.

Irak’taki siyasi durumun mevcut haliyle sürdürülemez olduğuna inandığını ifade eden Yıldız, şunları kaydetti:

“Türkiye’nin aktarılmasına yardımcı olduğu petroller Irak petrolüdür. Satılan her bir varilin kayıtları Irak merkezi hükümetine de iletilmiştir. Biz, kardeş ve komşu ülke Türkiye’nin Irak’ın normalleşmesine katkı koymak istiyoruz. Türkiye, Bakü-Ceyhan boru hattı üzerinden 1,5 milyon varil petrol aktarılmasına yönelik Irak’la hali hazırda bir sözleşmesi vardır. Çeşitli nedenlerle bu hat bugün çalışmamaktadır. TPAO, Irak’ta 4 farklı sahada çeşitli kapsamdaki anlaşmalarla ve ortaklıklarla 25 milyar dolarlık yatırım yapmıştır. TPAO’nun payına yatırım adına 5 milyar dolar düşmektedir.”

SORULAR

21. Dünya Petrol Kongresi'ne katılmak üzere Rusya'ya gelen Yıldız, gazetecilere açıklamalarda bulundu.

Yıldız, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in AB ülkelerine yazdığı mektubu hatırlatarak, Rusya Enerji Bakanı Aleksandr Novak ile Rusya’nın Ukrayna’ya uygulayabileceği kesintinin Türkiye’yi etkileyip etkilemeyeceğini ve Türkiye’ye tedarik edilecek doğalgazın aynı kapsama alınıp alınmayacağını konuşacağını söyledi.

Kasım, ocak, şubat ve mart aylarında Türkiye’ye gerçekleşen doğalgaz akışının Türkiye’nin ihtiyacını karşılamada yetersiz kaldığını belirten Yıldız, Rusya’nın kesinti uygulaması halinde bunun, Türkiye’yi zor durumda bırakabileceğini ve başka bir kaynaktan Rusya’dan gelen gazın karşılanamayacağını ifade etti.

Yıldız, Rusya’dan Batı hattı üzerinden 42 milyon metreküplük bir akış olduğunu, bunun kesilmesi halinde İran ve Azerbaycan’ın toplam 29 milyon metreküplük tedarik miktarının Türkiye için yeterli olmayacağını anlattı.

Türkiye’nin Rusya ile ilgili tedarik durumundan bağımsız olmak üzere Katar’dan kasım, ocak, şubat ve mart aylarında LNG alımına dair bir anlaşma yapılmak üzere olduğunu ifade etti.

Rusya gazı için Ocak 2015’te fiyat revizyonu

Rusya ile var olan anlaşma kapsamında Türkiye’nin doğal gaz fiyatında revizyon isteme hakkı doğacağını bildiren Yıldız, Türkiye’nin doğal gaz alım maliyetlerini düşürmek için prensip görüşmelerine başladığını ve 1 Ocak 2015’ten itibaren resmi görüşmelerin başlayacağını kaydetti.

Yıldız, Irak sonrası oluşan petrol fiyatlarındaki artışla dolar kurundaki artışın doğalgaz fiyatlarındaki bir düşüşü zorlaştırdığını söyledi.

Mavi Akım Boru Hattında 3 milyar metreküplük bir kapasite artışı için Rus yetkililerle görüşmelerin sürdüğünü hatırlatan Yıldız, Rusların teknik olarak 1.5 yıllık bir çalışma süresi içerisinde 2016’da bunu gerçekleştirmek için Türkiye’den süre talep ettiğini bildirdi.

Mavi Akım’da oluşacak kapasite artışının özel sektör tarafından alınacağını söyleyen Yıldız, “Bu 3 milyar metreküplük artı kapasite için de şu anda öngörülen ve revize edilecek fiyattan ayrıca bir fiyat talebimiz olacak” diye konuştu.

Nijerya ve Cezayir ile de LNG tedarik miktarının artırılması konusunda görüşüldüğünün altını çizen Yıldız, Türkiye’nin tedarik noktalarını çeşitlendirmeye çalıştığını anlattı.

Yıldız, 2023’e kadar Türkiye’nin 10 milyar metreküp artması öngörülen doğalgaz talebi için TANAP’tan gelecek 6 milyar metreküplük kısmın kullanılacağını ve 2016-2017 yıllarında ABD’nin kaya gazı ihraç etmeye başlaması halinde bu ülkenin çok zayıf bir ihtimalle Türkiye için tedarik noktası olabileceğini kaydetti.

Ege’ye yeni bir LNG terminali

Yıldız, yerli ve yabancı ortaklı bir konsorsiyumun Ege’de 6 milyar metreküp kapasiteli yeni bir LNG terminali kurmak için başvuruda bulunduğunu söyledi.

Irak’ın en büyük rafinerisinde yaşanan son durumun Irak ve Kuzey Irak’ı Türkiye’den işlenmiş petrol talep etmeye yöneltebileceğini ifade eden Yıldız, “Beyci’deki son durumla birlikte Irak’ın genelinde işlenmiş petrol ürünleri açığı oluşacaktır. Irak’ın ve Kuzey Irak’ın, bunu Türkiye’den talep edebileceğini öngörüyoruz” dedi.

"Rusya gazının TANAP'a getirilmesi söz konusu değil. Ne böyle bir talep var ne de böyle bir arz var"

Batı Hattı'nda kapasite artırımı için görüşmelerin devam ettiğini belirten Yıldız, Rusya Enerji Bakanı Aleksandr Novak ile yapacakları görüşmede kapsamlı bir görüşme gerçekleştireceklerini ifade ederek, "Rusya gazının TANAP'a getirilmesi söz konusu değil. Ne böyle bir talep var ne de böyle bir arz var" dedi.

Irak'ın tahkime götürdüğü Kuzey Irak petrolüne ilişkin bir soruya ise Yıldız, "Satılan Türk petrolü değildir. Türk petrolünü satmıyoruz, biz Irak petrolünü satıyoruz. Bunun geliri tüm Irak halkının tamamınındır" dedi. Yıldız, petrol satışının bugün itibariyle devam ettiğinin altını çizerek, Türkiye'nin bölgesinde enerji sektörü ile alakalı pozitif tutumunu devam ettireceğini söyledi.

Satışın kesinlikle yasal olduğunu vurgulayan Yıldız, "Türkiye Cumhuriyeti hukuk devletidir. Kendi iç hukukuna ve uluslararası hukuka aykırı bir adım atmaz. Satış hukuk sistemi içinde gerçekleşmektedir" diye konuştu.

Yıldız, mevcut boru hattı üzerinden gerçekleştirilen petrolün mesuliyetinin Irak'a ait olduğunu ifade ederek, "Biz komşu ve kardeş ülke Irak'la uluslararası tahkimde sorun olmayacaktır" diye konuştu.

Irak'ta yaşanan sorunların Türkiye'yi de ilgilendirdiğini ve etkilediğini söyleyen Yıldız, "Olaylar lokalize edilmelidir. Zaten Irak'ın tamamını kapsayan bir istikrarsızlık değil" değerlendirmesinde bulundu. Yıldız, sorunun sadece bir petrol fiyatı sorunu olmadığını, yaşanacak istikrarsızlığın bölgeye yansıyabileceğini ifade etti.

 "Kuzey Irak petrolüne iç piyasada ihtiyaç duymuyoruz" 

Kuzey Irak petrolüne iç pazarda ihtiyaç duyulmadığını belirten Bakan Yıldız, Irak’tan alınan petrolün rafine edildiğini ve iç piyasada da kullanıldığını anlattı. 

Tüpraş'ın bir özel sektör şirketi olduğunu hatırlatan Yıldız, "Tüpraş Kuzey Irak'tan petrol etmemiş durumdadır ve yine kendileri isterse Kuzey Irak'tan böyle bir talepte bulunabilirler, bu özel sektörün vereceği kendi kararıdır" diyerek, şöyle devam etti:

"Irak bizim için çok önemli bir tedarikçidir. İran’dan aldığımız petrolün fazlasını Bağdat'tan alıyoruz. Bağdat ile enerji alışverişimiz devam ediyor. Bağdat ile aramızda ilişkimiz kesilmiş gibi bir algı var, bu yanlıştır. Kuzey Irak petrolünün satışı ihaleye çıkılarak yapılır ve müşterisine satılır. Tüpraş bugüne kadar böyle bir ihaleye katılıp petrole talip olmamıştır."

Yıldız, 22. Dünya Petrol Kongresi'nin 2017'de İstanbul'da gerçekleştirileceğini belirterek, Türkiye'nin 2015'te Kıtalararası Rüzgar Enerjisi Kongresini ve 2016'da Dünya Enerji Kongresi'ni düzenleyeceğini hatırlattı.