Elektrik dağıtımı alanında 66,7 milyar liralık yatırım yapılacak

Bakan Dönmez, video konferans yöntemiyle katıldığı 13. Elektrik Dağıtım Şirketleri Sektör Değerlendirme Toplantısı'nda, Türkiye'nin altyapısının son yıllarda yapılan yatırımlarla modernize edildiğini ve yeni tip koronavirüs salgını döneminde tüm ülkede kesintisiz enerji sağlandığını ifade etti.

Yeni yatırımlarla mevcut şebeke ağlarını her yıl genişlettiklerini belirten Dönmez,  "Elektrik dağıtım sektörümüz özelleştikten bu yana yatırımlar 2 kat artarak 2016-2020 üçüncü uygulama döneminde 40 milyar liraya ulaştı. Yaklaşık olarak 46 milyon aboneye hizmet veren dağıtım hattı uzunluğumuz 2020 sonunda 18 bin 270 kilometre ilaveyle 1 milyon 190 bin 605 kilometreye ulaştı. Dağıtım trafo sayımız 14 bin 39 adet artışla 519 bin 346 oldu. 2019'da 192 bin 78 megavoltamper olan dağıtım trafo gücümüz de 2020 sonunda 199 bin 748 megavoltampere yükseldi." diye konuştu.

Dönem başında yatırım tavanının 34 milyar lira olarak belirlendiğini ancak 6 milyar lira fazla yatırımla daha fazla hizmet sunulduğunu vurgulayan Dönmez, 2019'da kullanıcı başına 20,5 saat olan kesinti süresinin yüzde 11 azalarak 18,2 saate düştüğünü anlattı.

Dönmez, dördüncü uygulama dönemi olan 2021-2025 yıllarında toplam 66,7 milyar lira elektrik dağıtım yatırımı planlandığına işaret ederek, "Dördüncü uygulama döneminde yapılacak yatırımlara ilaveten, planlı bakımlar için ilk kez ayrı bir bütçe kalemi oluşturuldu. Daha önce planlı bakımlar işletme bütçesinden karşılanıyordu. Planlı bakımlar için 10,5 milyar liralık bir bütçe ayırdık." ifadelerini kullandı.

Ar-Ge için 1 milyarlık bütçe

Ar-Ge faaliyetleri yönelik de gelecek 5 yıl için 1 milyar lira bütçe ayrıldığı bilgisini veren Dönmez, bu yıl için bütçenin 185 milyon lira olduğunu söyledi.

Dönmez, kabul edilebilir kesinti sayısı ve süresinin üzerinde kesintiye sebep olan durumlarda cezai yaptırımlar uygulandığını anımsatarak, 2019-2020 yılında yapılan denetimlerde şirketlere 15,5 milyon liralık idari para cezası kesildiğini, ceza haricinde tüketicilere yansıyan iade veya tazminat bedelleri olarak da şirketlerin 377 milyon liralık ödeme yaptıklarını dile getirdi.

Alınan kararla 65 yaş üstü abonelerin, engelli tüketicilerin, şehit ailelerinin ve muharip/malul gazilerin borcundan dolayı elektriğinin 3 ay boyunca kesilemeyeceğini belirten Dönmez, artık cuma günleri, resmi ve dini bayramlar ile arife günlerinde de elektrik kesme işlemi yapılmayacağını bildirdi.

Dönmez, yaşanan kısmi elektrik kesintilerinin çoğunlukla kırsal kesimlerde olduğunu söyledi ve şöyle devam etti:

"Buralarda faaliyet göstermek coğrafyanın zorluğundan dolayı şehir merkezleri kadar kolay olmuyor. Bunun farkındayız. Ancak şu da bir gerçek ki eğer bir yerde vatandaşımızın elektrik talebi varsa, bunu karşılamakla yükümlü olanlar da bizleriz. Bu iş bizlerin sorumluluğunda. 2021 sonuna kadar köy ve kırsaldaki tüm trafo ölçümlerinin yapılmasını ve lüzum görülen yerlerde güç artırımı yapılmasını istiyoruz. Bir diğer uygulamamız ise mobil jeneratörlerle ilgili. Dağıtım şirketlerimizin yeteri kadar mobil jeneratör bulundurması zorunluluk haline gelecek." 

"Devletin denetleyici ve düzenleyici rolü devam ediyor"

Salgın nedeniyle müşteri anketlerine Alo 186'yı arayan vatandaşlarla devam edildiğini belirten Bakan Dönmez, 2019'da yüzde 46,4 olan genel memnuniyet oranının 2020'de yüzde 52,5'e yükseldiğini açıkladı.

Dönmez, memnuniyet oranlarını belirlerken vatandaşların en çok şikayette bulundukları konuları da tespit ettiklerine dikkati çekerek, "Hem dağıtım hem de perakende satış şirketleri için bunlar tek tek belirlendi. Yapılan hizmetle ilgili elbette şikayetler olacaktır. Bunları göz ardı etmiyoruz. Ama önemli olan bunların makul bir sınırda kalması. Eğer ki bu oranlar kabul edilebilir seviyenin üzerine çıkarsa o zaman ilgili dağıtım şirketimize gerekli uyarı ve cezaları vermekten geri durmayız. Elektrik dağıtım sektörümüz özelleşti. Ancak devletin denetleyici ve düzenleyici rolü hala devam ediyor." ifadelerini kullandı.

Çağrı merkezlerine ulaşılabilirlik seviyesinin de yüzde 99,82 olduğunu söyleyen Dönmez, bunun uluslararası standartlarda belirlenen kriterlerin üzerinde olduğunu dile getirdi.

Kayıp oranı düşüyor

Dönmez, 2020'de 140 bin 734 perakende satış sözleşmesi, 319 bin 250 fesih ve 9 milyon 796 bin 625 sorgulamanın e-devlet üzerinden yapıldığını bildirdi.

Bu yıl için dijitalleşme hedeflerinin 3 başlıkta toplandığını belirten Dönmez, şunları kaydetti:

"İlki, Dijital Türkiye, online işlemler ve çağrı merkezi üzerinden yapılacak abonelik işlemlerinin ıslak imza olmadan kimlik teyidi ve sesli onayla gerçekleştirilmesi. İkincisi, tarife değişikliği ve tahliye taleplerinin sesli onayla çağrı merkezi üzerinden alınması. Sonuncusu ise uzaktan çalışan personelin işlemlerin ne kadarını gerçekleştirilebildiği ve bilişim altyapısının yeterliliğinin ölçülmesi. Dijitalleşmeyle ilgili önemli konulardan biri de Otomatik Sayaç Okuma Sistemi. Bu sistemle mesken ve düşük tüketimli abonelerin dışındaki büyük tüketicilerin faturası uzaktan okunuyor. Bu oran toplam tüketimin yüzde 48'ine ulaştı. Sayaçların uzaktan okunması emek, zaman ve maliyet kaybının önüne geçilmesi açısından da önemli bir faktör."

Bakan Dönmez, bu yıl ilk defa kesintilerde etki alanındaki kullanıcılara SMS ile bilgilendirme yapılacağını ifade etti.

Türkiye'nin 2019'da kayıp oranı hedefinin yüzde 13,60 olarak belirlendiğini ve bunun gerçekleşme oranının yüzde 11,43 olduğunu anlatan Dönmez, "19 dağıtım şirketimiz yılın başında belirlenen hedefin de altına inmeyi başardı. 2 şirketimiz ise çok küçük bir oranla belirlenen hedefin üzerinde kaldı. Bu durum şirketlerimizin kayıpla ilgili izledikleri politikanın öngörülebilirliği noktasında olumlu işaretler veriyor. Kayıpla mücadelede istikrarlı bir düşüş görüyoruz. Kayıp oranımız 2000'lerin başında yüzde 20'ler seviyesindeydi. 2013'te yüzde 15,92'ye geriledi. Bugün geldiğimiz noktada 4,5 puanlık bir düşüş söz konusu."

Türkiye Elektrik Dağıtım AŞ'nin (TEDAŞ) 2019'da hayata geçirdiği Aydınlatma Mobil Takip Sistemi'ne de değinen Dönmez, 21 Şubat itibarıyla sistemi indiren kullanıcı sayısının 153 bin 579'a ulaştığını söyledi.

Dönmez, sisteme geçen yıl 228 bin 537 ihbar bırakıldığı ve sistemin ilk devreye girdiği günden 21 Şubat'a kadar gelen toplam 550 bin 655 ihbarın yüzde 99,7'sinin çözüme kavuşturulduğu bilgisini paylaştı.