Ulusal Enerji Verimliliği Eylem Planı

Enerji Verimliliği 2030 Stratejisi ve II. Ulusal Enerji Verimliliği Eylem Planı 

UEVEP (2017-2023) ile 2023 yılına kadar kümülatif olarak 23,9 MTEP tasarruf sağlanması ve söz konusu tasarruf için 10,9 milyar ABD Doları yatırım yapılması öngörülmüştür. 2017-2023 döneminde yürütülen faaliyetler ve hayata geçirilen projeler ile toplam 24,6 MTEP kümülatif enerji tasarrufu sağlanmış ve söz konusu tasarruflar için 8,5 milyar ABD Doları tutarında yatırım gerçekleştirilmiştir. Diğer yandan Enerji Verimliliği Strateji Belgesi (2012-2023) ile Türkiye’nin 2023 yılı enerji yoğunluğunun 2011 yılına göre %20 düşürülmesi hedefi ise 2023 yılı gelmeden yakalanmış olup 2022 yılı itibarıyla Türkiye’nin enerji yoğunluğu 2011 yılına göre %20,4 oranında azaltılmıştır.

Enerji verimliliği çalışmalarının hız kesmeden devam ettirilmesi ve ulusal iklim hedefleriyle uyumlu bir enerji politikasının takibi amacıyla 2024- 2030 yılları arasını kapsayacak olan Enerji Verimliliği 2030 Stratejisi ve II. UEVEP hazırlanmıştır.

Enerji Verimliliği 2030 Strateji Belgesi’nde 10 stratejik amaç ve 23 hedef belirlenmiştir. Belirlenen hedeflere ulaşmak için ise Eylem Planında; sanayi ve teknoloji, bina ve hizmetler, enerji, ulaştırma, tarım, ortak konular, start-up ve dijitalleşme olmak üzere toplam 7 tematik başlıkta 61 eyleme ve 266 faaliyete yer verilmiştir. II. UEVEP ile 2024-2030 yılları arasında 20,2 milyar ABD Doları enerji verimliliği yatırımı yapılması ve kümülatif olarak 37,1 MTEP birincil enerji tasarrufu sağlanması hedeflenmiştir. Hedeflerin gerçekleştirilmesiyle 2024-2030 yılları arasında Türkiye’nin birincil enerji tüketiminde %16 oranında ve emisyonlarda 100 milyon ton CO₂ azaltım sağlanacağı hesaplanmıştır.

Tablo 2024-2030 Dönemi Tasarruf ve Yatırımlarının Yıllara Göre Değişimi

Tablo’da yer alan enerji verimliliği yatırım ve program harcama tutarları ile öngörülen enerji tasarruf miktarları, II. UEVEP’nin uygulama dönemi olan 2024-2030 arasını kapsamaktadır. Bununla birlikte, projeksiyon çalışmaları yapılırken Türkiye’nin 2053 net sıfır hedefi dikkate alınmıştır. Eylem Planı dönemi sonunda Tablo’da yer alan hedeflere ulaşılması durumunda, 2053 net sıfır hedefi doğrultusunda önemli bir mesafe kat edilmiş olacaktır.

UEVEP İzleme ve Yönlendirme Kurulu

Bakanlığımız Ulusal Enerji Verimliliği Eylem Planı İzleme ve Yönlendirme Kurulu 7 Aralık 2019 tarihli 2019/27 sayılı Cumhurbaşkanlığı Genelgesi ile kurulmuştur.

Kurul; Cumhurbaşkanlığı Strateji ve Bütçe Başkanlığı, Cumhurbaşkanlığı Ekonomi Politikaları Kurulu, Çevre ve Şehircilik, Enerji ve Tabii Kaynaklar, Hazine ve Maliye, İçişleri, Milli Eğitim, Sağlık, Sanayi ve Teknoloji, Tarım ve Orman, Ulaştırma ve Altyapı Bakanlıkları, Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu, Türkiye Belediyeler Birliği ile Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği adına karar vermeye yetkili üst düzey temsilcilerin katılımıyla oluşmaktadır.

Kurul’un görevi; kamu kesimi ile özel sektör ve sivil toplum kuruluşlarının katılımcı bir yaklaşımla ve iş birliği çerçevesinde hareket etmesini gerekli kılan enerji verimliliği çalışmalarının ülke genelinde tüm sorumlu ve ilgili kurum ve kuruluşlar nezdinde etkin olarak yürütülmesi, ulusal düzeyde enerji verimliliği stratejilerinin belirlenmesi, eylem plan ve programlarının hazırlanması, Ulusal Enerji Verimliliği Eylem Planı da dahil olmak üzere gerçekleşme düzeylerinin takip edilmesi, etkin bir biçimde uygulanabilmesi için koordinasyonun sağlanması, sonuçlarının izlenmesi, gerektiğinde değiştirilmesi ve güncellenmesidir.

UEVEP izleme ve Yönlendirme Kurulu (UEVEP İYK) tarafından gerçekleştirilen; 2’nci toplantıda üç adet, 3’ncü toplantıda iki adet ve 4’üncü toplantıda bir adet olmak üzere toplamda altı adet çalışma grubu teşkil edilmiş olup bu çalışma grupları aşağıda yer almaktadır.

1. Ulusal Enerji Verimliliği Finansman Mekanizması Önerisinin Geliştirilmesi
2. Mevcut Binalarda Isı Yalıtımına Yönelik Etki Analizi ve Destek Mekanizma Önerisinin Geliştirilmesi
3. Havalimanlarında ve Limanlarda Yenilenebilir Enerji Sistemlerinin Tesisine Yönelik Teknik ve Ekonomik Potansiyel Tespiti, Tip Projeler için Ekonomik Fizibilite Çalışma Yapılması
4. Evsel Katı Atıktan Türetilmiş Yakıtların Çimento Tesislerinde Kullanımı
5. Sanayi Atık Isılarının Değerlendirilmesi
6. Kamuda Enerji Dönüşümü

Kurul Kararı uyarınca teşkil edilen ve ilgili kurum ve kuruluşların katılımıyla faaliyetlerini sürdüren çalışma gruplarının çıktıları 4’üncü toplantıda Kurul’a sunulmuş ve Kurul tarafından aşağıdaki çalışma gruplarının faaliyetlerinin tamamlanmasına karar verilmiştir. 

• Ulusal Enerji Verimliliği Finansman Mekanizması Önerisinin Geliştirilmesi
• Evsel Katı Atıktan Türetilmiş Yakıtların Çimento Tesislerinde Kullanımı
• Sanayi Atık Isılarının Değerlendirilmesi

Kurul tarafından aşağıda yer alan iki çalışma grubunun faaliyetlerine devam etmesi ve elde edilen çıktıların 5’inci toplantıda Kurul’a sunulması kararlaştırılmıştır.

• Mevcut Binalarda Isı Yalıtımına Yönelik Etki Analizi ve Destek Mekanizma Önerisinin Geliştirilmesi
• Havalimanlarında ve Limanlarda Yenilenebilir Enerji Sistemlerinin Tesisine Yönelik Teknik ve Ekonomik Potansiyel Tespiti, Tip Projeler için Ekonomik Fizibilite Çalışma Yapılması

Kurul’un 4’üncü toplantısında teşkil edilen “Kamuda Enerji Dönüşümü” adlı çalışma grubu ise ilgili kurum ve kuruluşlarının katılımıyla faaliyetlerine başlamış olup “Kamuda Enerji Dönüşümü” ve faaliyetleri devam eden diğer çalışma grubu toplantılarında alınan kararlar UEVEP İzleme ve Yönlendirme Kurulu’na raporlanacaktır.