Çinko

MTA verilerine göre ülkemizde Çinko metal içerik kaynağımız 2,3 milyon ton seviyesindedir. Dünyada ise tanımlanmış çinko kaynağı 1,9 milyar ton olarak hesaplanmıştır. 

Çinko kullanım açısından demir dışı metaller içerisinde alüminyum ve bakırdan sonra gelen en önemli üç metalden birisidir. Bu üç metal başlıca, demir ve çeliğin korozyona karşı direncinin artırılmasında, döküm sanayinde kullanılan özel alaşımlar ile pirinç alaşımların yapımında kullanılmaktadır. Geri dönüşüm oranı görece düşük olup büyük oranda madencilik faaliyetlerine bağlı olan çinko ayrıca çatı kaplama malzemelerinde ve lastik sanayisinde de (ZnO olarak) kullanılmaktadır. 

Küresel ölçekte toplam rezerv miktarı 250 milyon ton seviyesinde olup Avustralya bu noktada %27'lik pay ile birinci sıradadır. 

2021 ve 2022 yıllarında dünya genelinde yıllık yaklaşık 13 milyon ton çinko üretilmiştir. Çin Halk Cumhuriyeti %35'lik pay ile üretimdeki en büyük oyuncudur. 

Ülkemizde 2022 yılı itibariyle tüvenan çinko üretimi 452.192,45 ton olmuştur. 

Ülkemizin son beş yılda yaptığı tüvenan çinko ihracatı 664 ile 971 bin ton arasında değişiklik göstermiştir. 2022 yılında yapılan 864.000 ton tüvenan çinko ihracatından 547 milyon USD gelir elde edilmiştir. 

İthalat değerlerinde de 2017 yılı itibariyle artış yaşanmış olup 2022 yılında yapılan 44.826 ton tüvenan çinko ithalatı son beş yılın en yüksek miktarıdır. 

Ülkemiz son 5 yılda 267 ile 331 bin ton aralığında değişen miktarlarda rafine edilmiş çinko ithal etmiştir. İhracatımız ise 2 ile 10 bin ton arasında değişim göstermiştir.   2022 yılında ortalama çinko fiyatı 3.400 $/ton olup 2022 yılı Mart ayında 2.320 $/ton seviyelerine kadar gerilemiştir. 

Ülkemizde Balıkesir-Balya Rize-Çayeli'nde bulunan madenler çinko üretimi yapılan başlıca işletmelerdir. Ayrıca, 2021 yılında Siirt’te kurulan tesis ile ülkemizde metalik çinko üretimine başlanmıştır. 

Güncelleme Tarihi: 22.06.2023